Cadılar Sürtükler Feministler

@neslihanbayramyavuz

"Cadı sanatta da sinemada da müzikte de edebiyatta da teknolojide de dinde ve popüler kültürde de politikada da hep hem özgürlüğün hem de zulmün sembolü olarak çıkar karşımıza. Cadı bir cinsel ve entelektüel özgürlük ikonudur."

Kristen Sollée'nin cümleleri için cadılığın hem geçmişteki hem günümüzdeki özeti diyebiliriz. Sollée, çok rahat okunan kitabında cadılık üzerinden yola çıkıp feminizme uzanıyor tarihsel süreçte. Kitabına adını veren tartışmalı üç sözcüğü kendilerince baskının üstesinden gelmiş kadınların simgesi olarak görüyor.

Cadılığın tarihine bakıldığında dikkat çeken üç nokta ile anlatmaya başlıyor Sollée. İlki suçlananların ağırlıklı olarak kadınlar olması, ikincisi kadınların doğuştan kötü olduğuna inanan erkeklerin kadınların yaratılışına dair her şeyi cadılığa yorması, üçüncüsü de ruhban sınıfının kadınların şeytanın müttefiki olduğu fikrini telkin etmesi. Daha ne olsun?

Günümüz cadısına gelene kadar vereceği çok örnek var. Kadın bedenine dair çok şey bilen ebelerin cadılıkla suçlanmasına şaşırmıyoruz mesela. Konu hakkında birçok çalışmayı, kitabı anan ve bunlardan örnekler veren Sollée, Avrupa'dan göç edenlerle Amerika'ya da taşınan cadılığın orada o kadar etkili olmamasından başlayarak konuyu pek çok yönden ele almaya devam ediyor. Hillary Clinton ve Trump çekişmesinin Trump ayağından bahsederek Clinton'ın üzerine nasıl gidildiğini, onun cadılıkla nasıl itham edildiğini anlatıyor.

Cadılık üzerine araştırma yapan insanlarla ve performans sanatçılarıyla yaptığı röportajlara yer veriyor Sollée. Örnek verdiği filmlerden müziğe geçiyor, cadı müzisyenler ve bunların şarkılarından, kliplerinden bahsediyor. Feminizmi kullanan kapitalizmi moda üzerinden örneklerle açıklıyor. Batıdan uzaklaştıkça cadılara inanmaya devam eden Gana, Hindistan gibi ülkeleri söylüyor.

Kitabın sonunda kendini cadı olarak tanımlayan kadınlarla yöneltilen soru-cevap kısmı var.

Sollée'nin cümleleriyle bitireyim başladığım gibi: "... cadı illa da sizin onu sandığınız kişi değil. Cadı elbette ki sihirli kadın, özgürleşmiş kadın, yargılanmış ve katledilmiş kadın ama aynı zamanda da herhangi bir kadın, bizden biri."